135 lat temu, w Węglewie, 4 kilometry na północ od Pobiedzisk urodził się Józef Kostrzewski, wielki polski archeolog.
Prof. Józef Kostrzewski był jednym ze współzałożycieli Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w 1919 r. i dyrektorem Instytutu Archeologii UAM. Z ramienia Instytutu kierował pierwszymi pracami wykopaliskowymi w Biskupinie.
Tak okoliczności zawiązania współpracy z profesorem Józefem Kostrzewskim wspominał Walenty Szwajcer, odkrywca pierwszych pozostałości po Biskupinie.
„Miałem zamiar opracować naukowo znalezisko, napisać raport i dopiero wtedy zawiadomić archeologów, zyskując sławę i rozgłos. W popłoch wpadłem dopiero wiosną 1933 roku, kiedy właściciel łąki zaczął kopać torf. Zebrał on warstwę ziemi i aby dostać się do torfu począł rąbać dębowe belki konstrukcji drewnianych, zalegające na głębokości 70-80 cm pod powierzchnią ziemi”.
Szwajcer dotarł do prof. Józefa Kostrzewskiego, który potraktował poważnie informacje na temat znaleziska i przyjechał do Biskupina 6 października 1933 roku.
Profesor od samego początku był przekonany o wyjątkowym znaczeniu odkrycia. W następnym sezonie ruszyły badania archeologiczne, z czasem zakrojone na niespotykaną wówczas w Polsce skalę i wykorzystujące – obok archeologii – aparat badawczy wielu innych dyscyplin naukowych.
Do 1939 roku postawiono pierwsze rekonstrukcje biskupińskich budowli, zorganizowano ekspozycję archeologiczną, wykonano modele osady i poszczególnych obiektów. Postawiono dwa pomosty widokowe dla turystów odwiedzających Biskupin. Wykopaliska biskupińskie zwiedziło wówczas około 400 tys. osób.
Po wojnie badania wznowiono w 1946 roku, ale nigdy już nie osiągnęły one takiego rozmachu jak wcześniej. Do początku lat 80. tradycyjne datowanie Biskupina opierało się na analizie porównawczej zabytków odkrytych podczas wykopalisk. Na tej podstawie archeolodzy datowali osiedle na wczesną epokę żelaza. Większość przedmiotów brązowych należała jednak do V, a nawet IV okresu epoki brązu (ok. 1000-800 p.n.e.).
Rozstrzygające dla Biskupina okazały się badania dendrologiczne, polegające na analizie kolejności przyrostu słojów drzew. Naukowcy doszli do wniosku, że drewno dębowe na budowę zostało ścięte w latach 747-722 p.n.e. Ponad połowę budulca uzyskano zimą 738/737 roku p.n.e.
W roku 1965 profesor Józef Kostrzewski otrzymał od macierzystego uniwersytetu tytuł doctora honoris causa. Uhonorowały go również Uniwersytet Jagielloński w Krakowie i Uniwersytet Humboldta w Berlinie. Józef Kostrzewski zmarł 19 października 1969 roku w swoim domu w Poznaniu, na Strzeszynku. Jego grób znajduje się na cmentarzu na poznańskich Smochowicach.
Wykorzystałem:
http://www.weglewo.pl/jmla25/prof-kostrzewski
https://dzieje.pl/dziedzictwo-kulturowe/80-lat-temu-odkryto-przedhistoryczne-grodzisko-w-biskupinie
Fot. NAC Profesor Józef Kostrzewski oprowadza po Biskupinie prezydenta RP Ignacego Mościckiego (w kapeluszu)
