
W niedzielę 11 maja przypadała 125. rocznica urodzin Antoniego Pallutha, pobiedziszczanina, który zbudował replikę niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma. Z tej okazji w sobotę, w Pobiedziskim Ośrodku Kultury zaprezentowano widowisko „Gdzie jest Antoni Palluth?” Po przedstawieniu złożono kwiaty pod tablicą znajdującą się na budynku poczty przy ul. Władysława Jagiełły.
Przez wiele lat o roli Polaków w odczytaniu tajnego niemieckiego szyfru Enigma milczano. Tymczasem to właśnie młodzi, zdolni matematycy, absolwenci polskich uczelni odczytali kod, uważany za doskonały. Swój wkład w jego złamanie miał Antoni Palluth. Urodzony w Pobiedziskach, wykształcony w Poznaniu i Warszawie na kilka sposobów przyczynił się do klęski Niemców. To on wprowadzał grupę młodych matematyków, wśród których byli Rejewski, Różycki i Zygalski w abecadło kryptologii. To on wykonał replikę enigmy i jako współwłaściciel spółki AVA budował kolejne jej egzemplarze.
Widowisko „Gdzie jest Antoni Palluth?” powstało w efekcie połączenia wysiłków mieszkańców gmin powiatu poznańskiego: Pobiedzisk, Czerwonaka, Dopiewa i Swarzędza.
– W etiudach teatralnych i filmowych zaprezentowaliśmy dzieciństwo Antoniego Pallutha i jego osiągnięcia – mówi Andrzej Horbik kierownik ZPiT „Wiwaty”.
Twórcy spektaklu to grupa wielopokoleniowa. Młodzież z Klubu Kogucik w Potaszach, w gminie Czerwonak pracująca pod kierunkiem Natalii Gilickiej z GOK „Sokół” stworzyła scenę, pokazującą przywiązanie Antoniego Pallutha i jego rówieśników do wartości wyznawanych przez polskich romantyków.
Zespół Pieśni i Tańca „Wiwaty” z Pobiedzisk oraz Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza działająca przy OSP Węglewo przygotowywała sceny o różnym stopniu trudności. Można było je zrealizować, dzięki ogromnemu doświadczeniu „Wiwatów”. Nowością była współpraca z aktorem Teatru Ósmego Dnia Januszem Stolarskim.
W działania włączyła się też Pani Barbara Czachura Przewodnicząca Rady Miejskiej Swarzędza. Widowisko zaprezentowane zostanie jeszcze w Kobylnicy.
– W spektaklu wykorzystane zostały mundury z czasów Powstania Wielkopolskiego z kolekcji Eligiusza Tomkowiaka regionalisty, autora wielu publikacji na temat Powstania Wielkopolskiego. Pasjonatem kolekcjonerem, który też nas wsparł jest Zbigniew Kopras – pasjonat motoryzacji, kolekcjoner przedmiotów z epoki PRL-u – mówi Robert Domżał Urząd Miasta i Gminy Pobiedziska.
Projekt sfinansowany został przez Powiat Poznański w ramach projektu złożonego w Otwartym Konkursie Ofert. Mecenasami przedsięwzięcia są też pobiedziskie przedsiębiorstwa: Tip-Topol i Pobiedzisko-Gośliński Bank Spółdzielczy w Pobiedziskach. Naszym Mecenasom serdecznie dziękujemy.
Podstawą scenariusza były książki:
Beata Majchrowska: „Więcej niż Enigma. Historia Antoniego Pallutha”.
Marek Grajek: „Enigma. Bliżej prawdy”.
Władysław Kozaczuk: „W kręgu Enigmy”.